1. Thừa kế đất đai có di chúc:
1.1. Di chúc là gì?
Di chúc là sự thể hiện ý chí của một cá nhân về việc để lại di sản của mình cho người khác khi mình chết dưới dạng văn bản hoặc di chúc miệng.
1.2. Các loại di chúc:
Theo quy định tại điều 627 của BLDS 2015, di chúc được công nhận dưới 2 hình thức như sau: Di chúc bằng văn bản và di chúc miệng.
Di chúc bằng văn bản
Bộ Luật Dân sự 2015 quy định các loại di chúc bằng văn bản như sau:
“Điều 628. Di chúc bằng văn bản
Di chúc bằng văn bản bao gồm:
- Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng.
- Di chúc bằng văn bản có người làm chứng.
- Di chúc bằng văn bản có công chứng.
- Di chúc bằng văn bản có chứng thực.”
Có thể thấy, việc lập di chúc bằng văn bản để thể hiện ý chí có thể được thể hiện dưới các dạng như: tự tay viết ra giấy, đánh máy, in mẫu di chúc có sẵn và điền thông tin,….
Người để lại di chúc bằng văn bản có thể lựa chọn loại di chúc bằng văn bản có người làm chứng. Tuy nhiên cần lưu ý rằng có ít nhất 02 người làm chứng trở lên và 02 người này phải là những người không liên quan đến di sản để lại, là những người không cùng huyết thống, anh em, họ hàng với người để lại di sản.
Trường hợp di chúc bằng văn bản không có người làm chứng người để lại di chúc phải tự tay viết và tự tay kí vào bản di chúc đó.
Di chúc bằng văn bản có công chứng hoặc di chúc bằng văn bản có chứng thực được thực hiện trong trường hợp nếu người để lại di sản có nhu cầu được một cơ quan có thẩm quyền đứng ra để đảm bảo về nội dung di chúc hoặc muốn lưu giữ di chúc an toàn. Loại hình này có nhiều ưu điểm nên đây là hình thức di chúc phổ biến hiện nay.
Di chúc miệng
Di chúc miệng được quy định tại Bộ luật dân sự 2015 như sau:
“Điều 629. Di chúc miệng
- Trường hợp tính mạng một người bị cái chết đe dọa và không thể lập di chúc bằng văn bản thì có thể lập di chúc miệng.
- Sau 03 tháng, kể từ thời điểm di chúc miệng mà người lập di chúc còn sống, minh mẫn, sáng suốt thì di chúc miệng mặc nhiên bị hủy bỏ.”
Di chúc miệng là loại di chúc được dùng khi người để lại di chúc chưa kịp lập văn bản mà tính mạng bị đe dọa nhưng vẫn phải còn đủ minh mẫn, tỉnh táo. Tuy nhiên, trên thực tế thì loại di chúc này ít được áp dụng bởi khó thực hiện hoặc nếu có ý định để lại di sản cho người khác thì hầu hết mọi người đã có sự chuẩn bị từ trước.
Di chúc miệng chỉ được coi là hợp pháp khi người để lại di sản thể hiện ý chí của mình trước mặt ít nhất 02 người làm chứng và được người làm chứng ghi chép lại nội dung ý chí đó, cùng ký tên điểm chỉ. Trong thời hạn 05 ngày làm việc thì bản ghi chép của người làm chứng đó phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký, điểm chỉ của người làm chứng. Nếu quá thời hạn quy định trên thì di chúc miệng không có hiệu lực.
1.3. Ai có quyền lập di chúc?
Không phải ai cũng có thể lập di chúc, pháp luật đã quy định rất cụ thể về các đối tượng có thể lập di chúc để đảm bảo di chúc hợp pháp, cụ thể tại điều 625 BLDS đã nêu, từ đó có thể hiểu những người sau đây có quyền được lập di chúc:
Thứ nhất, người thành niên, minh mẫn, sáng suốt và không bị đe dọa, cưỡng ép.
Thứ hai, người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi sẽ có quyền được lập di chúc nếu được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý.
Những người lập di chúc sẽ có các quyền như: Chỉ định cho ai được hưởng thừa kế; truất quyền hưởng thừa kế của người mà họ không muốn cho hưởng di sản của mình để lại; phân định các phần di sản cho người thừa kế; được phép dành một phần di sản của mình để di tặng, thờ cúng; giao nghĩa vụ cho người thừa kế; chỉ định ai là người giữ di chúc, quản lý di sản.
Trên đây là bài viết tham khảo của Công ty Luật TNHH Hanilaf. Hy vọng bài viết này sẽ cung cấp những thông tin hữu ích cho Quý khách khi muốn tìm hiểu về các vấn đề liên quan đến hình thức chuyển quyền sử dụng đất và một số điều cần lưu ý.
Nếu quý khách hàng còn bất kỳ vướng mắc, không hiểu về vấn đề này hay bất kỳ vấn đề pháp lý liên quan nào khác, Quý khách hàng vui lòng liên hệ qua số tổng đài tư vấn miễn phí của Công ty Luật Hanilaf: 096 226 4737 để nhận được sự giải đáp thắc mắc kịp thời, nhanh chóng đến từ đội ngũ Luật sư và chuyên viên pháp lý giàu kinh nghiệm chuyên môn. Xin chân thành cảm ơn hợp tác của Qúy khách hàng!.